Եթե խնամիդ քո բանջարանոցի ջուրը կտրում ու իր բանջարանոցն է ջրում, կարիք կա՞ զուր տեղը սկանդալ սարքել։ Լա՞վ կլինի, որ նրա բանջարանոցը չորանա, քոնը կանաչի։ Դու սեղանդ զարդարես թաղից նոր կտրած վարունգով ու պոմիդորով, ռեհանով ու տաքդեղով, իսկ ինքը վիզը ծռած նայի ու բերանի ջուրը գնա։
Թե ազնիվ խնամի ես, թող քո բանջարանոցը չորանա ու քո բերանի ջուրը գնա։
Խանութում թարմ ձուկ են վաճառում, հերթը մոտ է, և մեկ էլ նայում տեսնում ես հարևանդ կանգնած է պոչում։ Մարդը որքա՞ն պիտի սպասի, որ հերթը հասնի իրեն։ Պարտադի՞ր է, որ այդ օրը դու թարմ ձուկ տապակես, հոտը գցես նրա քիթը։ Բա նա ի՞նչ կասի մտքի մեջ. «Փուշը բկիդ մնա,- կասի,- այդ ձուկը լեղի դառնա, քեզ սպանի»։
Որպեսզի ձուկը լեղի չդառնա՝ քեզ սպանի և ոչ էլ փուշը բկիդ մնա, տեղդ զիջիր նրան, այդ օրն էլ պոմիդորով, ձվածեղով յոլա գնա։ Որ հավատացյալները շաբաթներով պաս են պահում, ձուկ ու միս չեն ուտում, մեռնո՞ւմ են։
Հիմնարկում հաստիքների կրճատում է։ Կրճատման տակ է ընկել նաև այն սիրունիկ քարտուղարուհու հաստիքը, որը առավոտից մինչև երեկո բան ու գործ չունի, շրթունքներն ու եղունգներն է ներկում, սրան-նրան բամբասում, ազատ ժամերին խաչբառներ լուծում կամ հորանջում։
Եթե դու իսկապես սրտացավ մարդ ես, մտիր պետիդ մոտ ու ասա. «Խնդրում եմ ինձ ազատեք աշխատանքից և իմ զբաղեցրած հաստիքի հաշվին այդ սիրունիկ քարտուղարուհուն աչքի լույսի պես պահեցեք ու պաշտեցեք»։
Բա ո՜նց, եթե այդ սիրունիկ քարտուղարուհին չլինի, ո՞վ պիտի ամեն օր պետիդ անուշ ժպտա, պետդ ո՞ւմ համար պիտի հալ ու մաշ լինի, պետիդ կինը ո՞ւմ պիտի խանդի և ամուսնուց ամիսներով խռով մնա։ Եվ, վերջապես, ո՞վ պիտի հիմնարկում եղած անցուդարձը պետիդ ականջը գցի։
Դու և ընկերդ սիրահարվել եք մի լավ աղջկա: Աղջիկը մեկն է, դուք՝ երկուսը։ Հո չե՞ք կարող ձեր սիրած էակին բաժանել երկու հավասար մասի։ Մարդ է, չէ՞, ձմերուկ չի և ոչ էլ տնամերձ հողամաս կամ մատաղացու ոչխար...
Իսկ եթե այդ աղջիկը քեզ է սիրում և ոչ թե ընկերոջդ...
Մեծ բան չի, գնա ասա՝ այ աղջիկ, ես շատ զզվելի մարդ եմ, ժլատի մեկն եմ, վատ բնավորություն ունեմ, էլ չեմ խոսում այն մասին, որ սկի լիարժեք տղամարդ էլ չեմ... Արի ինձնից ձեռք քաշիր, իմ ընկերոջ հետ սիրո կապերդ ամրապնդիր։
Եվ դա կլինի քո կողմից ասպետություն։ Եթե հայտնի սիրավեպերում կամ կինոնկարներում անձը զոհում են հանուն սիրո, ինչո՞ւ կյանքում սերը չզոհել հանուն ընկերության։
Բնակարանային շահագործման գրասենյակից քեզ կանչել են, թե եկել ու հասել է հերթդ, ահա նոր բնակարանիդ օրդերը։ Եվ դու ինչպե՞ս կարող ես ստորագրել այդ օրդերը, երբ քո ծանոթի աչքը նույն բնակարանի վրա է։ Մարդն ուզում է իր երեք սենյականոցը դարձնել չորս սենյականոց... Իսկ ինչո՞ւ չընդառաջել նրան։ Աշխարհը կքանդվի՞, որ քեզ հասանելիք բնակարանը զիջես նրան, գնաս նորից վերջից հերթ բռնես։ Դու չստանաս՝ տղադ կստանա։ Եթե տղադ էլ չստանա, իր ծանոթի նկատմամբ քեզ նման մեծահոգի գտնվի՝ թոռդ կստանա։ Թոռդ չստացավ, ծոռդ կստանա։
Անցած օրը իմ բարեկամներից մեկը եկավ, թե հարևանս կլյաուզնիկ է, գիշեր-ցերեկ անստորագիր նամակներ է գրում, զրպարտում անմեղ մարդկանց, ուզում եմ դրան մի լավ մերկացնել։
Ասացի՝ ա՛յ ախպեր, ամեն մարդ մի բանով ապրում է. մեկը վեպեր ու պիեսներ է գրում, մեկը տուն է կառուցում, մյուսը կառուցածն է քանդում, մի ուրիշն առնում ու ծախում է... Լավ, հարևանդ վեպ ու պիեսներ գրելու շնորհք չունի, մուրճ բռնել չգիտե, առնել-ծախելու հետ գործ չունի, մարդն հիմա ինչո՞վ զբաղվի։ Թուղթը բո՜լ, թանաքը բո՜լ, ժամանակը՝ շա՜տ... Թող որքան ուզում է՝ գրի։ Դրա համար հիմնարկներում մարդիկ կան, որ գնում են նամակների հետքերով, հատուկ հանձնաժողովներ են ստեղծում, ստուգումներ կատարում, կրքեր բորբոքում... Բա որ հարևանդ չգրի, այդ մարդիկ ինչո՞վ պիտի զբաղվեն և որտեղի՞ց աշխատավարձ ստանան։
Մի անգամ մի սպեկուլյանտի ետևից ընկա, ուզում էի դրան մի լավ խայտառակել։ Այս սպեկուլյանտը տեսավ ձեռք չեմ քաշում, ասաց. «Այ ընկեր, ինձնից ի՞նչ ես ուզում... Ախր, եթե ճիշտն ես ուզում իմանալ, ես օգտակար տիպ եմ։ Խնդրեմ, «Սալյուտ» ծխախոտի մի տուփն արժե 30 կոպեկ, բայց ես պետական խանութից 35 կոպեկով եմ վերցնում, և իմ հինգ կոպեկները դառնում են ռուբլիներ, մտնում վաճառողների գրպանները։ Այնուհետև շուկայում բարձրացնում եմ յուրաքանչյուր տուփի արժեքը, դարձնում 70 կոպեկ։ Դե հիմա տես՝ շուկայի դիրեկտորին ու նրա տեղակալին փող եմ տալիս, տեղամասայինը գալիս է իր բաժինը ստանում, ռևիզորն՝ իր բաժինը... Ես հո մենակ իմ տո՞ւնը չեմ պահում»։
Այստեղ նա ուզում էր մի տուփ «Սալյուտ» խոթել գրպանս, չթողեցի, ասացի՝ ծխող չեմ։ Փող առաջարկեց՝ հրաժարվեցի։ «Քո գործն է,- ասաց,- դու գիտես,- և շարժեց ուսերը։ -Չեմ հասկանում, ուրիշներին խայտառակելով ո՞նց պիտի տունդ պահես»։
Հիմա էլ մի կնամոլի մասին պատմեմ։
Սա էլ ութ անգամ պսակվել, ութ կնոջից տասնութ երեխա ունի։ Խեղճ մարդուն փոխանակ բազմազավակ հոր կոչում տան, քաշել են դատարան, թե՝ ինչո՞ւ զավակներիդ ալիմենտ չես վճարում։
Լավ, ձեզ եմ հարցնում, մարդը որտեղի՞ց և ինչպե՞ս ալիմենտ վճարի, երբ քիթը սրբելու ժամանակ չի գտնում, մեղրամիսը դեռ մի կնոջ հետ չավարտած, մի ուրիշ կնոջ է սրտի դռները բացում։ Ուրիշները վարում, ցանում են, քար են տաշում, պատ են շարում, ջրանցք են փորում, բարիքներ են ստեղծում... Սրա ձեռքովն էլ այսքանն է գալիս՝ պսակվում ու երեխաներ է ստեղծում։
Հիմա դառնանք ինձ:
Գրում եմ։ Ի՞նչ եմ գրում՝ ֆելիետոն, երգիծական պատմվածք, հոդված, պիես, ռեպորտաժ...
Կան մարդիկ, որ գրածներս կարդում ու ինձ հայհոյում են։ Իսկ ես բոլորովին չեմ վիրավորվում։ Իմ փոխարեն ուրիշը լիներ, կբռներ դրանց օձիքը ու կասեր՝ ա՛յ սպեկուլյանտ կամ կաշառակեր, ա՛յ բյուրոկրատ կամ կնամոլ, դուք ի՞նչ իրավունքով եք ճնշում քննադատությունը...
Բայց ես այդպիսի բան չեմ անում, որովհետև դրա համար էլ մի ուրիշ հիմնարկություն կա... Եվ հետո էլ այդ մարդիկ իմ հերոսներն են, իմ մուսան ու ներշնչանքի աղբյուրը... Իսկ այդ ո՞ր գրողն է, որ իր հերոսների վատն է ցանկանում։
